اینترنت اشیا صنعتی یکی از زیر مجموعه‌های تکنولوژی iot است که از طریق اینترنت دستگاه‌های مختلف این حوزه به یکدیگر متصل می‌شوند. با استفاده این فناوری سخت‌افزار‌ها و نرم افزا‌رهای مختلف می‌توانند نه تنها با یکدگیر بلکه با انسان نیز تعامل داشته باشند. اینترنت اشیا در صنعت کاربردهای مختلفی دارد که در ادامه با آن آشنا می‌شویم.
کاربرد اینترنت اشیا در صنعت
اینترنت اشیا در صنایع در واقع به مجموعه‌ای از سخت‌افزار‌ها و تجهیزات صنعتی مانند دستگاه‌های هوشمند، نرم افزا‌رها، سنسورها و اتصالات شبکه‌ای گفته می‌شود که به صنعت‌گر‌ها این امکان را می‌دهد تا فرآیند‌های موجود را با ایجاد و تغییر مدل‌های تجاری بهینه و به روز کنند. برای آشنایی بیشتر با IoT صنعتی بهتر است با کاربردهای واقعی اینترنت اشیا در صنعت آشنا شویم.
به‌عنوان مثال امروزه یخچال‌های هوشمندی وارد بازار شده‌اند که علاوه بر کیفیت قابل توجه به اینترنت نیز متصل می‌شوند. یکی از کاربردهای جالب توجه این نوع یخچال‌ها این است که شما را از مواد غذایی و تاریخ انقضای آن‌ها مطلع می‌کند. در واقع یکی از مزایای اینترنت اشیا این است که به شما این امکان را می‌دهد که اشیا مورد نظرتان را از راه دور و به کمک تکنولوژی iot کنترل و مدیریت کنید.
با ورود تکنولوژی iot در صنعت، فرصت‌های فوق العادی در این حوزه ایجاد شده است تا دنیای فیزیکی و سیستم‌های مبتنی بر کامپیوتر با یکدیگر ادغام شوند. در واقع به واسطه این ترکیب سیستم‌هایی مانند خانه هوشمند، یخچال هوشمند، خودرو هوشمند و… ایجاد شده است که امروزه کاربرد زیادی در زندگی روزمره‌مان دارد.
یکی از چالش‌های همیشگی صنایع مختلف تحلیل و جمع‌آوری داده است؛ زیرا درصد زیادی از صنایع حال حاضر در کشور از تکنولوژی‌های قدیمی و روش‌های سنتی استفاده می‌کنند؛ اما با ظهور اینترنت اشیا در صنایع، صنعت‌گران قادر هستند تا داده‌های مختلف مربوطه را جمع‌آوری و سپس آن‌ها با دیگران به اشتراک بگذراند. در ادامه متخصص اینترنت اشیا می‌تواند داده‌های دریافت شده را تحلیل و بررسی کند. این روند در ادامه باعث خودکارسازی و بهره وری در صنایع مختلف می‌شود.
به طور کلی اینترنت اشیا مزایای بسیاری برای صنایع و کارخانه‌ها دارد که در ادامه برخی از آن‌ها توضیح داده خواهند شد.
-
کارخانه های همیشه هوشیار
این عبارت برای کارخانه‌هایی به کار می‌رود که تجهیزات آن به اینترنت اشیا متصل هستند و از این طریق توانایی ارسال اطلاعات مهم به رؤسای کارخانه، مهندسان بخش‌های عملیاتی و کنترل و تولیدکنندگان تجهیزات را دارند. امکانات این چنینی به مدیران کمک می‌کند تا کارخانه را با بهره‌گیری از تمام توان آن به بهترین نحو، مدیریت کنند.
-
کنترل پیشرفته کیفیت محصولات
با بهره‌گیری از حسگر‌هایی مانند سنسور حرارتی و ویدیویی اطلاعات محصولات در هر مرحله از خط تولید و بسته‌بندی جمع‌آوری شده و به اطلاع کارفرمایان می‌رسند تا کیفیت فرآیند‌ها را افزایش دهند. با استفاده از این تکنولوژی‌ها می‌توان کیفیت محصولات را در هر مرحله مورد بررسی قرار داد، که آیا کیفیت مورد نیاز را دارند یا خیر.
همچنین با کنترل عملکرد تجهیزات می‌توان نواقص بوجود آمده در آن‌ها را برطرف کرد تا از افت دقت ابزار کارخانه نیز جلوگیری شود.
-
مدیریت لحظه‌ای موجودی‌های انبار
با استفاده از اینترنت‌اشیا می‌توان تمام جزئیات انبار را در لحظه مورد بررسی قرار داد. تکنولوژی‌هایی مانند UID (شماره شناسایی یکتا) و RFID (شناسه فرکانس رادیویی) در این سیستم مورد استفاده قرار می‌گیرند.
این امکانات هشدار‌هایی برای مواردی مانند انحرافات از برنامه‌ها، موارد گمشده و غیر قابل دسترس و غیره را با ارسال اطلاعاتی از جمله حجم، مکان، تعداد موجودی برای هر کالا را اعلام می‌کنند.
کاربرد اینترنت اشیا در صنعت برق
برق یکی از انرژی‌های پاک و مهم است که نبود آن را یک لحظه نمی‌توان تصور کرد. امروزه کشورهای مختلفی به دنبال تولید برق با هزینه بسیار کمتری هستند. به همین خاطر با دانستن مزایای اینترنت اشیا تمامی صنایع به استفاده از این تکنولوژی روی آورده‌اند. در ادامه چند مورد دیگر از مزایای تکنولوژی iot در صنعت برق را با هم مرور می‌کنیم:
صرفه جویی در هزینه ها
همه ما می‌دانیم که در مدیریت سنتی منابع و انرژی زیادی هدر می‌رود که این امر با توجه به مشکلاتی که کشور با آن دست و پنجه نرم می‌کند چقدر اهمیت دارد. به عنوان مثال یکی از دلایل اصلی کاربرد اینترنت اشیا در صنایع مختلف، مدیریت کارآمدتر انرژی است. در واقع راه حل‌هایی که اینترنت اشیا برای صنعت برق می‌دهد به سازمان‌ها کمک می‌کنند تا هزینه‌های نگهداری و بهرداری را حد بسیار زیادی کاهش دهند.
نظارت و مدیریت دارایی از راه دور
یکی از مهم‌ترین و شاید محبوب‌ترین کاربردهای اینترنت اشیا در صنعت برق، مدیریت و نظارت بهتر بر روی فرایند‌ها است. در این سیستم سنسور‌هایی برای اندازه‌گیری دما، لرزش، پارگی و سایر پارامتر‌ها در توربین‌ها ایجاد می‌شود تا میزان وضعیت سلامت کل دارایی‌های توربین‌های داخل خطوط انتقال تعیین شوند.
داده های به دست آمده از سنسورها می توانند اطلاعاتی مانند تخمین زمان تا خرابی زیرساخت های کلیدی و همچنین نگهداری، تعمیر و برنامه ریزی را به کارشاسنان مربوطه اطلاع دهند. همچنین به کمک این اطلاعات صنایع می توانند از مشکلات احتمالی و عواقب اقتصادی آن ها جلوگیری کنند. از دیگر فواید استفاده از تکنولوژی اینترنت اشیا در تولید برق می توان به شناسایی مشکلات ایمنی مانند اطلاع رسانی از نشت گاز قبل از آسیب رساندن به کارگران و تهجیزات اشاره کرد.
افزایش اطمینان از کارکرد سیستم
برق انرژی است که برای بسیاری از سازمان‌ها حکم مرگ و زندگی دارد. صنایع تولید‌کننده برق در زمان‌های تقاضای شدید باعث قطعی می‌شوند. همچنین برای کنترل و نظارت به منظور کارکرد بدون وقفه آن باید نیرو‌های انسانی زیادی استخدام کرد؛ اما سیستم‌های مبتنی بر اینترنت اشیا در صنایع برق قابلیت اطمینان و پایداری بیشتری را ارائه می‌دهند که در اوج مصرف برق قطعی به وجود نمی‌آورد.
کاربرد اینترنت اشیا در صنعت پتروشیمی
کشورهای که اقتصاد آن ها بر پایه محصولات پتروشیمی است، باید تا جایی که می توانند حواسشان بر کنترل انرژی باشد؛ زیرا با اتمام این منابع درآمد عمده آن ها نیز به پایان می رسد و کشور دچار بحران های مختلف می شود.
به همین خاطر با گسترش اینترنت اشیا، صنعت پتروشیمی نیز از قافله عقب نیفتاده است و از این تکنولوژی برای بهبود و توسعه خود بهره برده است. به عنوان مثال صنعت پتروشیمی نیز مانند دیگر صنایع از تکنولوژی iot برای جمع‌آوری اطلاعات و استفاده از آن‌ها برای پیشرفت اهداف خود بهره می‌برد. به عنون مثال:
-
- نظارت بر خطاهای تجهیزات و نشت گاز
-
- نگهداری و مراقبت از چاه‌های نفت و لوله ها
-
- بهینه‌سازی فعالیت‌های پمپاژهای نفتی و گازی
-
- نظارت بر درجه حرارت، ضخامت و فرسایش لوله در پالایشگاه
کاربرد اینترنت اشیا در صنعت خودرو
در صنعت خودرو نیز مانند صنایع مختلف دیگر، اینترنت اشیا نقش عمده‌ای در توسعه آن ایفا می‌کند. به عنوان مثال دزدگیر و ردیاب‌هایی طراحی شده‌اند که به وسیله آن می‌توان احتمال سرقت خودرو را تا میزان زیادی کاهش داد. همچنین با استفاده از تعیین یادآور‌های مربوط به بیمه از احتمال جریمه شدن دوری کرد.
یکی از کاربردهای اصلی اینترنت اشیا در صنعت خودرو، استفاده از مسیریاب‌ها است. در گذشته خیلی از افراد برای پیدا کردن مسیر‌های جدید، مسافت‌های زیاد و اشتباهی را طی می‌کردند؛ اما با نصب این مسیریاب‌ها در خودرو، می‌توان کمترین و نزدیک‌ترین مسیر به محل موردنظر را پیدا کرد. همچنین رانندگان در حین سفر در جاده‌های جدید می‌توانند مکان‌هایی مانند پمپ بنزین، استراحت گا‌ه‌ها را به راحتی پیدا کنند.
اینترنت اشیا در صنعت حمل و نقل
با افزایش جمعیت، حمل و نقل به یکی از بحران‌های بزرگ دولتمردان تبدیل شده است. به این خاطر که امروزه تعداد خودرو‌های شخصی افزایش یافته و ترافیک روز به روز، به معضلی بزرگ تبدیل شده است. دولتمردان نیز به خاطر کاهش ترافیک روی به هوشمندسازی ناوگان حمل و نقل عمومی آورده‌اند. استفاده از اینترنت اشیا می‌تواند تأثیر زیادی بر افزایش نظم، ایمنی و امنیت رانندگان داشته باشد و هزینه‌های مربوط به ناوگان عمومی مربوط به سوخت و تعمیر و نگهداری قطعات را کاهش دهد.
از دیگر کاربردهای اینترنت اشیا در حوزه رانندگی می‌توان به ضبط و کنترل حرکات راننده اشاره کرد. این کار توسط سنسور‌های نصب شده در بزرگراه‌ها انجام می‌شود تا سرعت رانندگی، حرکت مارپیچ و بین خطوط، شتاب و… را شناسایی کرده و قبل از وقوع حادثه به راننده هشدار دهد.
یکی دیگر از کاربردهای اینترنت اشیا در صنعت امنیت جاده‌ها و بزرگراه‌ها است. به این صورت که با هوشمند سازی خودرو‌ها به سیستم موقعیت یاب جهانی، کارشناسان مربوطه می‌توانند از وضعیت و مقدار کالای در حال حمل، مبدا و مقصد سفارش را مشخص کنند.
جمع بندی
در این مقاله از مجله IOT درباره اینترنت اشیا در صنعت و کابرد‌های مختلف آن اشاره کردیم. بازار کار اینترنت اشیا در ایران بسیار داغ است و با استفاده از این تکنولوژی، شرکت‌ها و صنایع مختلف قادر هستند به تمامی خدمات و محصولات خود از راه دور و به صورت آنلاین دسترسی داشته باشند. سپس با استفاده از جمع‌آوری داده‌های جامع و کامل، آن‌ها را بررسی و تصمیمات مهم و حیاتی را برای کنترل و بهبود فرآیند‌ها پیاده‌سازی کنند.
سؤالات متداول
کاربردهای مخلتف اینترنت اشیا در صنعت چیست؟
اینترنت اشیا در صنایع مختلف مانند صنعت برق، پتروشیمی و حمل و نقل کاربرد دارد.
مزایای استفاده از اینترنت اشیا در صنعت کدامند؟
صرفه جویی در هزینه ها، مدیریت و کنترل بهتر انرژی، بهبود کیفیت و کارایی.