پستهای برق فشار قوی بهعنوان گرههای حیاتی شبکه قدرت، نقش کلیدی در انتقال پایدار انرژی الکتریکی دارند. هرگونه نوسان غیرمجاز در ولتاژ یا جریان میتواند منجر به اضافهبار تجهیزات، کاهش کیفیت توان، افزایش تلفات و حتی خاموشیهای گسترده شود. به همین دلیل، پایش دقیق و بلادرنگ پارامترهای الکتریکی در این پستها از الزامات اصلی بهرهبرداری ایمن و مطمئن شبکه برق محسوب میشود. امروزه با بهکارگیری حسگرهای دیجیتال، سیستمهای اندازهگیری هوشمند و زیرساختهای ارتباطی نوین، مانیتورینگ پستهای فشار قوی وارد مرحلهای پیشرفته شده است.
اهمیت پایش ولتاژ و جریان
در پستهای فشار قوی، ولتاژ و جریان شاخصهای اصلی سلامت شبکه هستند. تغییرات غیرعادی در این پارامترها میتواند نشانهای از:
اضافهبار خطوط یا ترانسفورماتورها
اتصال کوتاه یا خطاهای زمین
عدم تعادل فازها
نوسانات بار مصرفکنندگان بزرگ
اختلال در عملکرد تجهیزات حفاظتی
پایش مداوم این پارامترها امکان تشخیص زودهنگام خطا و جلوگیری از خسارتهای گسترده را فراهم میکند.
اجزای اصلی سیستم پایش در پستهای فشار قوی
۱. حسگرها و ترانسدیوسرها
ترانسفورماتورهای جریان (CT) برای اندازهگیری جریانهای بالا
ترانسفورماتورهای ولتاژ (VT/PT) برای اندازهگیری دقیق ولتاژ
سنسورهای دیجیتال مبتنی بر فیبر نوری برای کاهش تداخل الکترومغناطیسی
۲. واحدهای اندازهگیری هوشمند
دادههای خام حسگرها توسط IEDها (Intelligent Electronic Devices) یا واحدهای اندازهگیری دیجیتال پردازش شده و به سیگنالهای قابل تحلیل تبدیل میشوند.
۳. شبکه ارتباطی
انتقال دادهها از طریق:
فیبر نوری در محیط پست
پروتکلهای صنعتی مانند IEC 61850
ارتباط امن به مراکز دیسپاچینگ از طریق شبکههای IP
پایش بلادرنگ و تحلیل دادهها
سیستمهای مانیتورینگ مدرن امکان مشاهده Real-Time مقادیر ولتاژ، جریان، توان اکتیو و راکتیو را فراهم میکنند. این دادهها میتوانند:
بهصورت نمودارهای لحظهای نمایش داده شوند
با حدود مجاز مقایسه شوند
در صورت عبور از آستانه، هشدار یا فرمان حفاظتی صادر کنند
تحلیل دادههای تاریخی نیز به پیشبینی رفتار بار و برنامهریزی تعمیرات پیشگیرانه کمک میکند.
در یک پست برق ۲۳۰/۶۳ کیلوولت، سیستم پایش دیجیتال برای ترانسفورماتورهای قدرت نصب شد. این سیستم افزایش تدریجی جریان در یکی از فازها را شناسایی کرد که ناشی از عدم تعادل بار بود. با اصلاح آرایش شبکه و توزیع مجدد بار، از گرمشدن بیشازحد ترانسفورماتور و خاموشی احتمالی جلوگیری شد. این مثال نشان میدهد که پایش بلادرنگ چگونه میتواند نقش پیشگیرانه ایفا کند.
مزایای پایش هوشمند در پستهای فشار قوی
افزایش قابلیت اطمینان شبکه
کاهش زمان خاموشی
حفاظت بهتر از تجهیزات گرانقیمت
بهبود کیفیت توان الکتریکی
پشتیبانی از تصمیمگیری دادهمحور
پایش ولتاژ و جریان در پستهای برق فشار قوی با استفاده از فناوریهای هوشمند، پایهای اساسی برای بهرهبرداری ایمن و پایدار شبکه قدرت است. این رویکرد با ترکیب حسگرهای دقیق، ارتباطات سریع و تحلیل داده، امکان تشخیص زودهنگام خطاها و بهینهسازی عملکرد پستهای برق را فراهم میکند و نقش مهمی در توسعه شبکههای برق مدرن ایفا خواهد کرد.
اگر به دنبال پیادهسازی این سیستم در پروژههای صنعتی خود هستید، همین حالا با شماره های ۰۹۱۲۸۵۷۸۰۴۶ و ۰۹۱۲۰۱۹۱۳۶۸ تماس بگیرید و یا به ایمیل info@iotbiz.ir درخواست خود را ارسال کنید تا مشاوره رایگان دریافت کنید و راهکار مناسب را دریافت کنید.