شنیدن کلمه “پایتون” تا سال ۹۱ میلادی همه مردم را به یاد مار‌ها می‌انداخت ولی از آن سال به بعد دیگر اینطور نبود؛ Python به عنوان یک زبان برنامه نویسی خود را بر سر زبان‌ها انداخت به طوری که امروزه نه تنها برنامه نویسان و فعالان حوزه تکنولوژی بلکه بسیاری از مردم عادی هم پایتون را می‌شناسند.
در دوران قدیم برنامه نویسان به دنبال زبان‌هایی مانند C و مشتقات آن، جاوا و VB بودند ولی امروزه اکثر برنامه نویسان روی به استفاده از زبان‌های مدرن‌تری مانند پایتون آورده‌اند. در ادامه این مقاله مزایای زبان برنامه نویسی پایتون، دلایل محبوبیت و دیگر جزئیات آن مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
پایتون چیست؟
“خیدو فن روسوم” نویسنده اصلی زبان برنامه نویسی پایتون بوده است که به عنوان زبانی سطح بالا و شی گرا که بر اساس داده‌ها کار می‌کند و کدهای آن به راحتی توسط انسان قابل درک می‌باشد، شناخته می‌شود.
این زبان برنامه نویسی ابتدا فقط برای انجام کار‌های ساده مانند اتوماتیک‌سازی مطالب ساده استفاده می‌شد، اما پس از اینکه قابلیت‌های دیگر آن مشخص شدند، این موضوع برای همه روشن شد که پایتون مانند زبان‌های دیگر و قدیمی نیست و کارایی‌های بسیاری دارد.
زبان برنامه نویسی پایتون در قسمت‌های مختلف برنامه نویسی مانند توسعه نرم‌افزار‌ها، توسعه وب، هوش مصنوعی و علم داده‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد، که سادگی و تطابق این زبان باعث می‌شود که برای هر برنامه نویس تازه کاری آسان باشد.
چرا پایتون؟
دلایل زیادی برای انتخاب این زبان وجود دارد که در زیر ۷ تا از مهمترین آن‌ها توضیح داده شده‌اند.
- برنامه نویسی سطح بالا، که توسط این زبان ارائه می‌شود برای هر برنامه نویسی یک مزیت بزرگ به حساب می‌آید، این زبان بسیار تعامل خوبی با کاربر برقرار می‌کند که باعث محبوبیت زیاد آن نزد جامعه برنامه نویسان شده است.
- یادگیری ماشین و هوش مصنوعی، زبان برنامه نویسی پایتون به دلیل انعطاف‌پذیری، سادگی و پایداری بالا در حیطه‌های هوش مصنوعی و یادگیری ماشین (ML) جزء قوی‌ترین‌ها می‌باشد، بنابراین توسط متخصصان یادگیری ماشین و داده بسیار کاربرد دارد.
- تحلیل و بررسی داده‌ها، امروزه داده تقریباً مهمترین نقش را در دنیای دیجیتال ایفا می‌کنند، پس می‌توان نتیجه گرفت که زبان‌های برنامه نویسی مانند پایتون که برای مدیریت و آنالیز اطلاعات قدرتمند هستند، کاربرد زیادی در این زمینه داشته باشند.
- طراحی و توسعه وب و بازی، python با استفاده از فریمورک‌هایی مانند جانگو (Django) و فلاسک (Flask) توانایی توسعه بازی‌ها را به صورت کارآمد دارد و می‌تواند یکی از انتخاب‌های اصلی برنامه نویسان این زمینه بسیار پرطرفدار باشد.
- سازگار بودن با سیستم عامل‌های مختلف، زبان برنامه نویسی پایتون قابلیت پشتیبانی از همه سیستم عامل‌های معتبر را دارد بنابراین در زمان جابجایی بین این پلتفرم‌ها نیاز به تغییر کامپایلر نیست و براحتی اجرا خواهد شد.
- مدیران سیستم (Sysadmin)، این افراد به عنوان کسانی که مدیریت کامل سوییچ‌ها، کلاینت‌ها، سرور‌ها و کل شبکه را بر عهده دارند و با نوشتن اسکریپت آشنایی دارند، به صورت کامل زبان برنامه نویسی پایتون را درک می‌کنند. با استفاده از python روند اتوماتیک‌سازی افعال کار بسیار ساده‌ای خواهد بود.
- انجمن، این زبان دارای یک گروه بسیار قوی از کاربران در سایت خود می‌باشد که همین موضوع می‌تواند تضمین‌کننده‌ای برای بدست آوردن راه حل برای هر مشکلی در پایتون است. برای ورود به این انجمن می‌تواند روی گزینه “انجمن” کلیک کنید.
پایتون، زبان برنامه نویسی منبع باز
python دارای گواهینامه‌های Open Source Initiative و GPL می‌باشد و نشان دهنده این موضوع هستند که حتی با وجود این که دارای لوگو و علامت تجاری می‌باشد، کاربران می‌توانند به صورت رایگان از آن استفاده کرده و آن را با توجه به نیاز خود برای کار‌های تجاری نیز، خصوصی‌سازی کنند.
توانایی های پایتون
زبان برنامه نویسی python قابلیت‌های زیادی را به کاربران خود می‌دهد که چند مورد از مهمترین کارایی‌های آن نام برده خواهند شد:
- ویرایش و ثبت سیستم‌های پایگاه داده
- ایجاد نرم‌افزار‌های آماده تولید
- برنامه نویسی برای مسائل پیچیده و مدیریت داده‌های بزرگ
- تولید نرم‌افزار‌های کاربردی برای وب روی سرور
برترین فریم ورک‌های پایتون برای وب
python دارای فریم ورک‌های بسیاری برای وب است که در ادامه چهار مورد از آن‌ها نام برده شده‌اند.
فلسک(Flask)
این فریم ورک بر اساس جدیدترین رتبه‌بندی JetBrains محبوب‌ترین فریم ورک‌ها می‌باشد که خدمات را به صورت جزئی مورد بررسی قرار می‌دهد. فلسک اجازه ترکیب کتابخانه‌ها را به ما می‌دهد برخلاف برخی دیگر که همه آن‌ها در یک پکیج هستند. با استفاده از فلسک ویژگی‌ها و خدمات جدید را می‌توان به رویکرد تکرار شونده اضافی کرد.
جنگو(Django)
جنگو بزرگ‌ترین فریم ورک وب این زبان می‌باشد که به کامل بودن معروف است زیرا تمام ابزار‌های لازم برای طراحی و اجرای یک نرم‌افزار وب را داراست. جنگو همچنین قابلیت جست جوی پیشرفته دارد که در مورد برنامه‌هایی که استاندارد باشند به پیدا کردن راه حل‌های کارآمد در مراحل ابتدایی کمک شایانی می‌کند.
پیرامید(Pyramid)
پیرامید از ترکیب دو فریم ورک قدیمی با نام‌های Pylons و repose. bfg ساخته شده است. این فریم ورک یکی از برترین‌های موجود بوده که به سادگی در سفارشی‌سازی شهرت دارد. فریم ورک‌های دیگر مانند جنگو بیشتر منطقی هستند و همین باعث می‌شود که پیرامید برای پروژه‌های پیچیده غیر استاندارد انتخاب بهتری باشد.
باتل(Bottle)
یک فریم ورک بسیار ساده و سبک بوده که جزئیات زیادی ندارد و از تنها کتابخانه‌ای که استفاده می‌کند، کتابخانه استاندارد آن یعنی stdlib است. باتل یک ابزار خوب برای یادگیری و ساخت برنامه‌های وب شخصی و ساده می‌باشد.
ساختار پایه پایتون
زبان برنامه‌نویسی python دارای ساختاری بسیار ساده و تقریباً مشابه زبان انگلیسی است که شباهت‌هایی به زبان‌های دیگر مانند جاوااسکریپت، پرل و جاوا دارد.
۳ وجه مهم ساختار زبان برنامه نویسی پایتون که باعث تفاوت آن از بقیه زبان‌ها می‌شود در ادامه توضیح داده شده‌اند.
۱- تورفتگی پایتون
اکثر زبان‌های برنامه نویسی تورفتگی را به عنوان یک آپشن برای زیبا‌سازی ظاهر کدهای خود استفاده می‌کنند اما کاربرد آن در زبان برنامه نویسی پایتون بسیار مهم و حیاتی است و در صورتی که ترتیب و نظم تو رفتگی‌ها اشتباه باشد نرم‌افزار در زمان اجرا و کامپایل شدن خطا می‌دهد.
تو رفتگی به معنی فضای سفید قبل از شروع کد‌ها می‌باشد که نشان دهنده آغاز یک بلوک کد می‌باشد.
۲. تعریف متغیر‌ها در پایتون
زبان برنامه نویسی پایتون به عنوان یک زبان پویا این قابلیت را دارد که برخلاف اکثر زبان‌های برنامه نویسی دیگر در زمان اجرای برنامه متغیر‌ها براحتی تغییر کنند. همچنین مهمتر از نکته قبلی این است که در زمان تعریف متغیر در پایتون نیازی به مشخص کردن نوع متغیر نمی‌باشد.
۳. کامنت‌گذاری در پایتون
کامنت‌گذاری در پایتون به طور کلی به سه مدل انجام می‌شود.
- کامنت یک خطی: این نوع برای اضافی کردن یک سری توضیحات یا بدون اثر کردن دستورات یک خط و با گذاشتن علامت”#” قبل از شروع خط انجام می‌شود.
- کامنتهای چند خطی: این عمل را با گذاشتن سه دابل کوتیشن متوالی (“””) در ابتدای خط اولی که می‌خواهیم کامنت شود و انتها خط آخری که می‌خواهیم کامنت شود می‌توان انجام داد. البته بجای اینکار می‌توان در ابتدای هر خط نیز یک “#” قرار داد که حاصل کار مانند فرآیند قبلی خواهد بود.
- نوع آخر کامنت‌گذاری در زبان برنامه نویسی پایتون، Docstring است که با استفاده از آن می‌شود توضیحی راجع به روش عملکرد یک تابع، کلاس یا… را به آن‌ها اضافی کرد تا دیگر برنامه نویسان به راحتی روش کار آن قطعه کد را متوجه شوند.
پیاده سازی یک برنامه ساده با پایتون
پس از اینکه جزئیاتی و قابلیت‌های آن توضیح داده شد، با نشان دادن کدهای یک برنامه نه چندان پیچیده، سادگی و خوانایی این زبان را ثابت خواهیم کرد.
مسئله: برنامه‌ای بنویسید که نام و نام خانوادگی کاربر را گرفته و آن را در خروجی چاپ کند.
کد:
- در این کد، با استفاده از دستور “input” دو استرینگ (نوع متغیر متنی) از کاربر گرفته شده است.
- سپس نام کامل با استفاده از دستور “print” نمایش داده شده.
مزایای پایتون برای شغل برنامه نویسی
زبان برنامه نویسی python دارای مزیت‌های بسیاری برای کاربران خود می‌باشد که در زیر برخی از آن‌ها نام برده شده‌اند.
- حقوق چشمگیر و عالی در شرایط موجود
- یادگیری آسان به همراه منابع موجود به زبان فارسی و انگلیسی
- به دلیل اینکه زبان برنامه نویسی پایتون قابلیت‌های زیادی دارد، برنامه نویس خود را به یک فرد همه فن حریف تبدیل می‌کند.
- فرصت‌های شغلی بسیاری برای یک برنامه نویس پایتون وجود دارد.
سوالات متداول
چگونه زبان برنامه نویسی پایتون را نصب کنیم؟
نسخه اصلی و بروز را می‌توان از سایت اصلی python و یا از Microsoft Store دانلود و نصب کرد.
بهترین منبع یادگیری زبان برنامه نویسی پایتون کدام است؟
مستندات زبان پایتون، سایت w3school، آموزش‌های سایت مکتبخونه
چرا زبان برنامه نویسی پایتون محبوب است؟
این زبان دارای کدهای بسیار ساده و قابل فهم است که قابلیت‌های بسیار کاربردی هم دارد.